Η ταξική συνείδηση δεν είναι από μόνη της προϋπόθεση της επαναστατικής προοπτικής. Ιδίως όταν αυτή εμπεριέχει τη μαρξιστική ωφελιμιστική λογική των ταξικών συμφερόντων, δηλαδή της ταξικής ιδιοτέλειας.
Ο καπιταλισμός απαντά σε αυτή τη λογική εύκολα: μετατρέπει τον εκμεταλλευόμενο προλετάριο σε αστό καταναλωτή. Η «αστικοποίηση» του προλετάριου ήταν η απάντηση του φιλελεύθερου κεϋνσιανού καπιταλισμού, στην όποια ριζοσπαστικοποίηση. Κι επέτυχε.
Το ίδιο συνέβη ακόμα και στη μεταπολιτευτική Ελλάδα, που από τη πολιτικά ριζοσπαστικοποιημένη εργατική τάξη του δεύτερου μισού της 10ετίας του 1970, φτάσαμε στην αποχαυνωμένη καταναλωτική ραστώνη της αειφόρου ανάπτυξης. Ο εργάτης που έσπαγε τα πεζοδρόμια το 1975, στα τέλη του 90, απέκτησε σπίτι, αυτοκίνητο, εξοχικό, κι έκρυβε ένοχα τα ροζιασμένα χέρια του στα καλντερίμια της Μυκόνου. Το lifestyle έγινε καταναλωτική επιδίωξη. Όχι μόνο απαξιώθηκε η ταξική συνείδηση, αλλά κι αυτή η ίδια η ταυτότητα επικαλύφθηκε από το lifestyle καταναλωτισμό.
Η όποια επίκληση της ταξικής συνείδησης με βάση τον ωφελιμισμό του ταξικού συμφέροντος, ακόμα και σήμερα την εποχή της φτωχοποίησης και της προλεταριοποίησης μεγάλων στρωμάτων, μπορεί να μοιάζει χρήσιμη τακτικά στον αγώνα για τη κοινωνική διεκδίκηση, αλλά είναι κοντόφθαλμη και αφομοιώσιμη. Αν δεν αποτάξει τον ωφελιμιστικό της χαρακτήρα, δε θα μπορέσει ποτέ να γίνει επαναστατική.
Γιατί η κοινωνική επανάσταση οφείλει να γίνει με όρους άρνησης της εκμεταλλευτικής σχέσης ολιστικά, δηλαδή, με όρους άρνησης της μισθωτής εργασίας και ανατροπής των εργασιακών σχέσεων, με όρους απελευθέρωσης από το σύστημα και τους ρόλους που αυτό επιβάλλει, σε μια λογική συλλογικής ευημερίας και όχι αυτής της στενά οικονομίστικης λογικής του ταξικού συμφέροντος. Οφείλει να γίνει για την ελευθερία.
Συνεπώς, η όποια ταξική συνείδηση, θα πρέπει ν’ απεγκλωβιστεί από οικονομικούς όρους και να επανατοποθετηθεί με όρους κοινωνικής και προσωπικής απελευθέρωσης. Τότε είναι που η κοινωνική επανάσταση θα γίνει αληθινά χειραφετητική, όταν δηλαδή η χειραφέτηση καθορίζεται από την ελευθερία και όχι από το συμφέρον. Όταν ο αγώνας θα γίνει αγώνας απελευθέρωσης της τάξης των εκμεταλλευομένων από το ίδιο το σύστημα.
Υποβολή απάντησης