Πολιτισμός και βαρβαρότητα

Ένα βράδυ κάθισα αποκαμωμένος στο καναπέ μη έχοντας κουράγιο από τη κούραση να ανοίξω τον υπολογιστή μου, και είδα τηλεόραση. Στο ζάπινγκ που έκανα κόλλησα στη πρώτη εικόνα που είδα. Ήταν μια μεγάλη παρέα σε ένα καφενείο να τραγουδούν μακεδονίτικα σλάβικα τραγούδια, με υποτιτλισμένη μετάφραση. Μου έκανε εντύπωση η εκπληκτική φωνή τους, η ομοιότητα των στίχων και του μουσικού μέλους με τα δικά μας δημοτικά, όπως και το κυριότερο, το ηχητικό αποτέλεσμα ήταν συναρπαστικό. Επρόκειτο για μια μουσική αρχέγονη, που με συνεπήρε. Συνεπήρε εμένα, που τα μοναδικά ακούσματα που με συγκινούν πραγματικά , είναι το punk και κυρίως το μετα-punk της δεκαετίας του 80.

Επρόκειτο για ένα τηλεοπτικό οδοιπορικό, που συνεχίσθηκε στο Βαρθολομαίο όπου κατοικούν Πόντιοι από τον Εύξεινο. Εκεί ήταν ένας παππούς -κοντά 90, που έπαιζε απίστευτη λίρα κι έριχνε λεβέντικες περήφανες ματιές στο δισέγγονο επίσης λυράρη. Καταπληκτικό  ήταν, πως προσάρμοσαν το κλαρίνο χρησιμοποιώντας το σα να είναι λίρα… απίστευτος ο ήχος και πάλι…

Το κορυφαίο όλων ήταν η συνέχεια (16:53 στο link). Η πολυφωνική χορωδία της Ιεροπηγής  Καστοριάς, που τραγουδούνε βλάχικα τραγούδια εξαιρετικής ομορφιάς με αποκορύφωμα το «μοιρολόϊ του Πήλιου». Αρχέγονος ήχος, καταπληκτικός στίχος, ανατριχιαστικό αποτέλεσμα. Και στο καπάκι, η εκπομπή συνέχισε με τα βλάχικα μετσοβίτικα, που τραγουδούσανε γυναίκες αντικριστά (κορυφαία 30:54 και 32:00), και μου θύμισε τη μάνα και τη θειά μου όταν τραγουδούνε αντικριστά με τα αγόρια αδέλφια τους. Εκείνη τη στιγμή με συνέλαβε η γυναίκα μου, βουρκωμένο.

Πόσος πολιτισμός ανάκατος μέσα στη βαλκανική χώρα. Μια πανσπερμία φυλών, μια ποικιλία ιδιωμάτων, μια πολυφωνία γλωσσών, σλάβικα, βλάχικα, ελληνικά τούρκικα, αλβανικά, πομάκικα, ήχοι αρμονικά δεμένοι, με όλες τις ιδιαιτερότητες, και τη ποικιλοχρωμία. Όλοι αυτοί οι άνθρωποι ζούσαν αρμονικά μαζί, ερωτεύονταν, εργάζονταν, εμπορεύονταν, ταξίδευαν, παντρεύονταν, τραγουδούσανε τον έρωτα το θάνατο τη φιλία, με διαφορετικό τρόπο, διαφορετική λαλιά, διαφορετικό ήχο και μουσικά όργανα. Πόσος πλούτος!  εκατοντάδες χρόνια ειρηνικής συνύπαρξης, ανάμιξης και αρμονικής συμβίωσης διαφορετικών κοινοτήτων.

Μετά μου ήρθαν οι εικόνες από ένα ξυλοδαρμό του φιλάθλου σε παιχνίδι της εθνικής Ελλάδας. Σκεφτόμουνα πως μπορεί να εκτονώνεις τόσο μίσος απέναντι σε κάποιον άγνωστο, επειδή φοράει πράσινη φανέλα; Πως μπορεί να δικαιώνεις κάποιον που δέρνει έναν άλλον επειδή βγάζει «σέλφι» σε κερκίδα της αντίπαλης ομάδας… Ποιος πολιτισμός είναι αυτός που χωρίζει τους ανθρώπους αντί να τους ενώνει; Ποιο είναι το δομικό στοιχείο του; Τι είναι αυτό που κάνει αυτά τα 20άχρονα παιδιά να ξυλοφορτώνουν ο ένας με τον άλλον με κίνδυνο της ζωής τους, για τη πιο ηλίθια αφορμή;

Κάποιοι αναλυτές του κόλου την αποδίδουν στην οπαδική βία. Κάποιοι άλλοι , στην ευκολία της απουσίας αξιών…, κάποιοι στην οικονομική δυσπραγία και περιθωριοποίηση, και κάποιοι άλλοι στην απουσία παιδείας. Όλες επιδερμικές εξηγήσεις. Κανένας δεν το αποδίδει στη κουλτούρα του κυρίαρχου πολιτισμού. Ενός πολιτισμού αγοραίου, που προάγει το εγώ, τον ατομισμό, την αυτό-ηρωοποίηση, τον ανταγωνισμό, και το διαχωρισμό. Τα παιδιά προτυποποιούν από μικρά τους σούπερ-ήρωες, τις μάχες με τους κακούς, τη περιχαράκωση μέσα στην ομάδα (και το έθνος), και τον ανταγωνισμό της με  την άλλη. Αγελώα αναπαραγωγή. Παιδιά κολακευμένα για το πόσο σπουδαία είναι, ενώ δεν είναι.  Γονείς που προσπαθούν να ξορκίζουν τη καθημερινή μετριότητά τους, προβάλλοντας το μεγαλείο του γόνου τους. Όλα φτιαγμένα για την ανάδειξη ενός κραυγαλέου εγώ, που είναι και θα μείνει άσφαιρο, απομονωμένο και ασήμαντο, χαμένο μέσα στη μάζα του αστικοποιημένου πλήθους -πολτού. Ενός πλήθους από υπάκουους μισθωτούς σκλάβους, που υποκλίνεται μπροστά στη θέα του πλούσιου, του δυνατού, του αφεντικού, και φροντίζει να τρέφει το εγώ του δείχνοντας τη δύναμή του στους πιο αδύνατους, στους λιγότερους, στους παρακατιανούς… Να τον χαίρεστε το κυρίαρχο αγοραίο πολιτισμό σας.

Εγώ θα μείνω με αυτό που για τους πολλούς μοιάζει με βαρβαρότητα:

http://webtv.ert.gr/ert2/ta-mystika-tis-mousikis/18mai2017-ta-mistika-tis-mousikis-v-kiklos/

Κάντε το πρώτο σχόλιο

Υποβολή απάντησης

Η ηλ. διεύθυνσή σας δεν δημοσιεύεται.


*