Α. Ο πόλεμος.
Ο πόλεμος δεν είναι τίποτε άλλο από μια φάση του κύκλου της καπιταλιστικής οικονομίας. Μια φάση αναπόσπαστη από τις άλλες που χωρίς αυτήν ο καπιταλισμός καταργείται με την μορφή που έχει. Ο πόλεμος είναι λογική συνέπεια της φάσης της αποστράγγισης του παραγόμενου πλούτου από την κοινωνία και την συνακόλουθη συσσώρευση σε λίγα χέρια. Η αποστράγγιση αυτή οδηγεί νομοτελειακά στην οικονομική κρίση, τη φτωχοποίηση, τον επακόλουθο κοινωνικό εκφασισμό και στον πολιτικό φασισμό, που από τη φύση τους αποτελούν πηγή εθνικών πολέμων. Την επαύριο του πολέμου και μετά την αιματοχυσία, τα αισθήματα αλληλεγγύης είναι οξυμένα, και γι αυτό η κυριαρχία με το σφύριγμα της λήξης του, ξαναπαίρνει τις προνομιακές θέσεις στην πολιτική κηδεμονία υποστηρίζοντας μια επανεκκίνηση με «κράτος δικαίου», ή «κοινωνικό κράτος» ως ιδανική συμβιβαστική επιλογή.
Το κράτος σε κάθε περίπτωση λειτουργεί ως η ράγα που επάνω του κυλίεται η«πλατφόρμα» των επίμονων εκμεταλλευτικών σχέσεων της κυριαρχίας. Μέσα από αυτό, το κράτος ρυθμίζει την βαθμίδα άντλησης υπεραξίας και πλούτου, δηλαδή της εργασιακής εκμετάλλευσης. Αν στη μεταπολεμική συνθήκη δεν είναι οι σοσιαλδημοκρατίες η βολική επιλογή για την κυριαρχία σε συνθήκες ριζοσπαστικοποιημένων κοινωνιών, σίγουρα θα είναι ο κοινωνικός φιλελευθερισμός στις άλλες, τις πιο συντηρητικές κοινωνίες. Όπως και να έχει σοσιαλδημοκρατία ή κοινωνικός φιλελευθερισμός, αυτά ιδεολογικά ρεύματα εξουσιαστικής πολιτικής διαχείρισης των κοινωνιών, νομοτελειακά θα δώσουν την σκυτάλη της πολιτικής διαχείρισης της εκμετάλλευσης στον οικονομικό φιλελευθερισμό, μετέπειτα στον νεοφιλελευθερισμό -την ιδεολογία της υπερσυσσώρευσης, και τον φασισμό ώστε ο κύκλος αυτός να ολοκληρώνει με τον πόλεμο. Με άρμα το κράτος η κυριαρχία ελέγχει εκμεταλλευόμενη την κοινωνία. Πόλεμος, κοινωνικό κράτος -σοσιαλδημοκρατία, κοινωνικός φιλελευθερισμός, νεοφιλελευθερισμός, φασισμός, πόλεμος. Ένας ιστορικός κύκλος αναπαραγωγής του κεφαλαίου, κλείνει με τον πόλεμο να αναζωογονεί το απείραχτο συσσωρευμένο κεφάλαιο. Με το αίμα των κοινωνιών ευοδώνεται η επανεκκίνηση των σχέσεων κυριαρχίας κι εκμετάλλευσης.
Η σημερινή νεοφιλελεύθερη οικονομική συνθήκη δημιουργεί ταχεία συσσώρευση πλούτου σε λίγα χρηματοκιβώτια με ραγδαίο ρυθμό. Οι ετήσιες αναφορές της Oxfam το πιστοποιούν. Οι κοινωνίες, τα χαμηλά και μεσαία ταξικά στρώματα της δύσης φτωχοποιούνται, και γι αυτό το λόγο ριζοσπαστικοποιούνται όχι προς την κατεύθυνση της κοινωνικής επανάστασης, αλλά στην αντίθετη κατεύθυνση. Άλλωστε ποια άλλη «συνείδηση» θα μπορούσε να έχει διαμορφωθεί από εκείνη που πλάθεται από το πατερναλιστικό εθνικό κράτος ενός απατηλού «κοινωνικού συμβολαίου»; Άρα, αν θέλουμε να απαντήσουμε στο ερώτημα σε ποια φάση είμαστε, με βάση την ανάλυση των φάσεων του καπιταλισμού, οι απαντήσεις είναι φανερές. Ο πόλεμος ως φάση του, μοιάζει να είναι κοντά.
Β. Η συγκυρία
Η συγκυρία που διανύουμε είναι ένα στάδιο μετεξέλιξης της παγκοσμιοποίησης, αφού το κέντρο οικονομικής δύναμης έχει μετατοπισθεί από τις δυτικές καπιταλιστικές χώρες στις αναπτυσσόμενες του πρώην τρίτου κόσμου. Η Κίνα έχει γίνει το επίκεντρο της παραγωγικής οικονομίας του πλανήτη, με όρους κρατικού καπιταλισμού, και τίποτε δεν μπορεί να την σταματήσει παρά μόνον ένας πόλεμος. Οι ΗΠΑ έχοντας χάσει την ηγετική τους θέση ως πρωτεργάτες της παγκοσμιοποίησης έχασαν τον έλεγχο στο παιχνίδι που οι ίδιοι είχαν φτιάξει, αφού οι όροι του -αμιγώς αγοραίοι, παίχτηκαν με όρους κινέζικου κρατικοκαπιταλισμού. Έτσι οι Κινέζοι τους πήραν την πρωτοκαθεδρία, στις πλάτες βέβαια των εργαζομένων που είναι στυγνά κι απάνθρωπα εκμεταλλευόμενοι. Αυτός ο κόσμος των αναδυόμενων οικονομιών βρίσκεται σε φάση ανάπτυξης.
Η Κίνα έχει βάλει πόδι στην Αφρική για τα καλά, υπεραντλώντας τις πρώτες της ύλες. Μαζί με την Ρωσία έχουν αναπτύξει προνομιακές σχέσεις κυρίως στον ενεργειακό τομέα, και η αλληλοκάλυψη των πλεονεκτημάτων τους (οπλικά συστήματα, φυσικό αέριο-βιομηχανική παραγωγή, αγαθά), τους συνιστά συμμαχία τεράστιας ισχύος. Η συμμαχία τους είναι και ο πυρήνας του Οργανισμού Συνεργασίας της Σαγκάης (ΟΣΣ), που συμπεριλαμβάνει σχεδόν όλα τα κράτη της Ασίας (με εξαίρεση, Ιαπωνία, κράτη της Ινδοκίνας και Μέσης Ανατολής). Στον ΟΣΣ συμμετέχουν και το Ιράν, η Ινδία, το Πακιστάν, συνεργάζεται η Σαουδική Αραβία, και επιθυμεί πλέον να ενταχθεί και η Τουρκία, αλλάζοντας προτεραιότητες στα σχέδιά της για ένταξή της στην Ε.Ε. Οι τελευταίες αναφερόμενες χώρες, έχουν η κάθε μία ένα μεγάλο ειδικό βάρος για διαφορετικούς λόγους η κάθε μία. Σημαντική συνεισφορά στη δυναμική του οργανισμού προσθέστε και τις εξαιρετικές σχέσεις των BRICS, όπου η Βραζιλία κύριο λόγο στρέφει προς τον ΟΣΣ το οικονομικό της ενδιαφέρον, αλλά και η Νότια Αφρική, όπου πρόσφατα φιλοξένησε κοινή ναυτική άσκηση Ρωσίας, Κίνας, και Ν. Αφρικής, προδίδοντας τη αποικιοκρατική της καταγωγή κι εξοργίζοντας τους μέχρι τώρα παραδοσιακούς της συμμάχους! Σήμερα λοιπόν, ένας τεράστιος συνασπισμός κρατών με αναδυόμενες , αν όχι ανεπτυγμένες οικονομίες ήδη, σε φουλ ανάπτυξη, με τα 5,5 δις των κατοίκων της γης, και δυναμικούς νεανικούς πληθυσμούς, βρίσκεται σε φάση ανάπτυξης και παραγωγικής ηγεμονίας. Η παραγωγή βρίσκει κατανάλωση σε αυτούς τους πληθυσμούς, και θα βρει νέες τεράστιες αγορές όσο ανεβαίνει το βιοτικό τους επίπεδο. Κάπου εκεί συνεχίζεται η «παγκοσμιοποίηση», ως μεταλλαγμένη συνθήκη της αρχικής της μορφής, που δεν ήταν τίποτε περισσότερο παρά οικονομικός επεκτατισμός του αμερικανικού αλλά και Ευρωπαϊκού κεφαλαίου.
Συνεπώς έχουμε έναν πλανήτη όπου ένα μεγάλο μέρος του βρίσκεται σε φάση καπιταλιστικής ανάπτυξης με αλματώδεις ρυθμούς, σε αντίθεση με τις προηγμένες χώρες της Δύσης στις δύο πλευρές του Β. Ατλαντικού, όπου υπάρχει οικονομική στασιμότητα, πληθυσμιακή γήρανση, κρίσεις διαφόρων ειδών και μεγάλη ανάγκη κι εξάρτηση για παραγωγικές και πλουτοπαραγωγικές πηγές, ιδίως στην ενέργεια. Οι κοινωνίες χειμάζονται, ο εθνικισμός αναδύεται ως νεωτερικότητα, και ετερόκλητα φασίζοντα καθεστώτα και πολιτικές «αλώνουν» τις μεταπολεμικές αστικοδημοκρατίες.
Όπως και να έχει, ο μόνος τρόπος να αντιμετωπίσουν οι ΗΠΑ και οι Ευρωπαίοι σύμμαχοί τους αυτήν την συνθήκη απώλειας ισχύος, πέρα από την «ασπιρίνη» του να επαναφέρουν δασμούς, είναι να ανακατέψουν ξανά την τράπουλα προκαλώντας πόλεμο. Είτε έναν μεγάλης κλίμακας, είτε μικρές συρράξεις που θα προκαλούν φθορά σε βάθος χρόνου στο αντίπαλο στρατόπεδο. Τα οπλικά τους συστήματα είναι τα μόνο στα οποία διατηρούν την πλανητική πρωτοκαθεδρία, και πρέπει να πωληθούν αφού η πολεμική τους βιομηχανία είναι το βαρύ παραγωγικό χαρτί της εθνικής τους οικονομίας, κυρίως των ΗΠΑ. Έτσι, θα επιχειρηθεί να διεγερθεί το εθνικό συναίσθημα, θα επανιδρυθεί το εθνικό κράτος, και θα επινοηθούν διάφορα αφηγήματα περί υπεράσπισης της «φιλελεύθερης δημοκρατίας δυτικού τύπου» ή και άλλα, προκειμένου να δικαιολογήσουν την όποια βίαιη δράση.
Συμπερασματικά θα μπορούσαμε να παρομοιάσουμε την μετατόπιση του κέντρου της οικονομικής ισχύος με αυτήν την αντίστοιχη που συμβαίνει στις τεκτονικές πλάκες, όπου προκαλούνται ηφαιστειακά ρήγματα. Τα ρήγματα αυτά είναι στη πραγματικότητα εστίες διαμάχης και συρράξεων. Η Ουκρανία με την Ρωσία, είναι μια πρώτη μοχλευμένη από την «δύση» σύρραξη. Η τακτική των ΗΠΑ μοιάζει με εκείνον που περιμένει να δει αντιδράσεις και λάθη του αντιπάλου, την σταδιακή αποδυνάμωσή του με την σπατάλη δυνάμεων στο μέτωπο, και όχι η απ’ ευθείας έκθεση στη διαμάχη. Συρράξεις εξυφαίνονται και σε άλλα μήκη και πλάτη της γης, με πιο κρίσιμη την διαμάχη μεταξύ Κίνας και Ταϊβάν –(ένα ρήγμα η ενεργοποίηση του οποίου είναι εξαιρετικά επικίνδυνη για άμεση ρήξη Κίνας-ΗΠΑ, οπότε και με ελάχιστες πιθανότητες ανάφλεξης στην παρούσα φάση κατά την γνώμη μου), τις σχέσεις με το Ιράν, καθώς και οι ανοιχτές πληγές, της Αρμενίας με το Αζερμπαϊτζάν, της Συρίας, μπορούν να γίνουν με διάφορες αφορμές πεδία δράσης. Μικρότερες προστριβές, όπως αυτή μεταξύ Ελλάδας Τουρκίας, μπορούν δυνητικά να διογκωθούν ως ρήγμα ανάφλεξης. Η σταδιακή απόσυρση της Τουρκίας από την ένταξή της στην Ε.Ε., και η πλήρης ένταξη της Τουρκίας στον ΟΣΣ, θα αποτελέσει σημάδι για κλιμάκωση σε πιθανή σύγκρουση των δύο μπλοκ με μέτωπο στο Αιγαίο.
Από τα παραπάνω συμπεραίνουμε ότι η προοπτική ενός πολέμου παγκόσμιας κλίμακας, είτε με την μορφή εστιών σύγκρουσης μεσαίας κλίμακας είτε με τη μορφή γενικευμένης σύρραξης, είναι πολύ πιθανή. Και βέβαια όπως συμβαίνει αντίστοιχα σε αυτές τις περιπτώσεις εκείνοι που θα την βγάλουν καθαρή από την καταστροφή δεν είναι οι καταπιεσμένοι αυτού του κόσμου. Οι επικυρίαρχοι πάντα μεριμνούν για την ασφάλειά τους και βγαίνουν ατσαλάκωτοι στα χαλάσματα από τα καταφύγιά τους.
Γ. Τι πρέπει να κάνουμε
Σε όλη αυτήν τη συνθήκη, οι «μικρές μας ορδές», οφείλουν να ξεκινήσουν τον αγώνα που τους αναλογεί. Και αυτός δεν είναι άλλος από τον αγώνα γι αντεθνικές αντιπολεμικές συνειδήσεις. Σε αυτό το προπαγανδιστικό έργο, που είναι εκ των «ουκ άνευ»,πέρα από τον γενικότερο αγώνα με το όραμα της οιονεί ειρηνικής ανεξούσιας κοινωνίας, απαιτούνται και δράσεις που θα τεκμηριώνουν «τοις πράγμασιν» αυτό το αξιακό. Δράσεις που θα τεκμηριώνουν έμπρακτα κι από σήμερα, την θέση μας απέναντι στον πόλεμο μέσα στην κοινωνία και θα την υλοποιούν στο βαθμό που μπορούμε.
Σε αυτήν την κατεύθυνση προτείνεται η δημιουργία μιας αντιπολεμικής διεθνούς αναρχικών από όλες τις χώρες του κόσμου, που στη βάση μιας συμφωνίας θέσεων και αρχών θα συνταχθούν ως δικτύωση. Μια αντιπολεμική δικτύωση, η οποία, θα αποδεικνύει έμπρακτα μέσα από μια συμφωνία αρχών, θέσεων αλλά και οπτικών, την ενότητα των «από τα κάτω» απέναντι στους κυρίαρχους, και το εθνικό τους αφήγημα.
Η προσυπογραφή της συμφωνίας αυτής θα αποτελεί διαβεβαίωση βούλησης εμπέδωσης και υλοποίησης σχέσεων αλληλεγγύης και αεθνικής ή και διεθνικής κοινής αντιπολεμικής συνείδησης, άρσης των όποιων εθνικών ανταγωνισμών κι εθνικιστικών ρητορικών, και κυρίως διαμόρφωση τεκμηρίου ανιδιοτέλειας προς τους εθνικιστές αντιπάλους κι επικριτές. Καθώς και στοιχείο παγκόσμιας αναγνώρισης.
Ιδιαίτερα μάλιστα αν κι εφόσον επιλεγεί τακτικά η κατά προτεραιότητα συνυπογραφή της “χάρτας των κοινωνιών” από συντρόφους αντιμαχόμενων κρατών, θα βοηθήσει ακόμα περισσότερο στην ευόδωση κι ολοκλήρωση ενός σχεδίου απαξίωσης των εθνικών ιδεολογημάτων, αφού η συμφωνία θα αποτελεί τεκμήριο αλληλεγγύης συμμαχίας και συμπαράταξης μεταξύ των κοινωνιών, κι εναντίον των εθνικών κρατικών εξουσιών.
Δ. Τα οφέλη του εγχειρήματος.
- Απαξιώνει το εθνικό αφήγημα στις πεποιθήσεις, διαρρηγνύει εθνικές βεβαιότητες και διαμορφώνει μια πρώτη εικόνα συλλογικού και πανανθρώπινου, ως αλληλέγγυα πραγματικότητα. Εκθέτει τους απανταχού κρατιστές εθνικιστές αφού διαμορφώνει πρώιμη εικόνα ενός άλλου κόσμου χωρίς κράτη.Η υλοποίηση της δικτύωσης βεβαιώνει την δυνατότητα ύπαρξης μιας άλλης αλληλέγγυας κοινωνικής οργάνωσης χωρίς κράτη, και βάζει στην ατζέντα της πολιτικής συζήτησης την ματαιότητα των εθνικών ανταγωνισμών καθώς και το παράλογο των ίδιων των κρατών.
- Δημιουργεί μια δικτύωση αναρχικών ομάδων, χρήσιμη σαν ένα πρώτο βήμα για το επέκεινα του παγκόσμιου αγώνα για την αναρχική κοινωνία.
- Αποκτάται εμπειρία συνδιαμόρφωσης με συντρόφους από άλλες χώρες με άλλες λογικές, που καλλιεργεί την ανοιχτότητα των συνειδήσεών μας και την διεύρυνση των αντιλήψεων για τον κόσμο μας.
- Δημιουργεί τις προϋποθέσεις για σύσφιξη των σχέσεων συντρόφων μεταξύ αντιμαχόμενων κρατών. «Μαγιά» για διασύνδεση των αγωνιζομένων αλλά και των κοινωνικών ρευμάτων των χωρών τους.
- Συντονίζει τον αγώνα για την υποστήριξη και αλληλεγγύη όλων απέναντι σε διωκόμενους συντρόφους κρατών που ταλανίζονται από πολεμικές συρράξεις. Ενισχύει την πίεση προς τους κυρίαρχους.
- Ο αναρχικός πολιτικός χώρος παίρνει όλες εκείνες τις πρωτοβουλίες, που έχουν διεθνή απήχηση στη βάση όχι μόνο της ισχυροποίησης του αντεθνικού λόγου μέσα στην χώρα και στον «χώρο», αλλά και σαν πρώτο βήμα για τη συνέχεια στην πιθανότητα σύγκρουσης με την Τουρκία.
- Η πρωτοβουλία αξιοποιεί δημιουργικά και στην κατεύθυνση του χειροπιαστού αποτελέσματος, δίνει σκοπό, ρόλο και νόημα σε καθέναν που την συνιστά και που θέλει να παράξει αποτέλεσμα.
Συμπερασματικά, βρισκόμαστε σε μια φάση της ιστορίας όπου η εποχή του μεγάλου πόνου πλησιάζει. Ας κάνουμε ότι μπορούμε να ανασχέσουμε αυτό το θηρίο που πλησιάζει απειλητικά για να θρέψει την ισχύ του με το δικό μας αίμα. Το είδαμε 85 χρόνια πριν. Ας μην επαναλάβουμε τα ίδια ολέθρια λάθη. Ας τους καταστρέψουμε οριστικά πριν μας ξανακαταστρέψουν.
Rising Utopia 22/2/2023
Υποβολή απάντησης